Şu an tüm sağlık yayınlarında üzerinde en çok durulan konu kortizol hormonu ve etkileri. Stresle birlikte artan kortizol hormonu, bizi sadece psikolojik açıdan değil, aynı zamanda bedensel olarak da ciddi şekilde etkileyebiliyor. Ve tabii ki cildimiz de konu kortizol olduğunda dokunulmaz değil. Peki yüksek kortizol seviyesi cilde nasıl zarar verir? Bu yazıda, stresin cilt üzerindeki olumsuz etkilerini ve nedenlerini sizin için listeledik. 

Kortizol Nedir?

Kortizol, böbreküstü bezlerinden salgılanan ve vücudun stres durumlarında tepki vermesini sağlayan bir hormondur. Kısa vadeli stres durumlarında yararlıdır; ancak kronik stres, kortizol seviyesini sürekli yüksek tutarak sağlığı tehdit eder hale getirebilir. Bu durumun ilk etkilerinden biri de ciltte kendini gösterir.

Yüksek Kortizolün Cilde Zararları

1. Akne Artışı ve Yağlanma

Kortizol, cildin normal çalışma ritmini bozarak aşırı sebum (yağ) üretimine neden olabilir. Bu da gözeneklerin tıkanmasına ve sivilce oluşumuna neden olur. Özellikle stresli dönemlerde akne probleminizin artmasının nedeni budur. 

2. Kolajen Kaybı ve Erken Yaşlanma

Kortizol, ciltte kolajen üretimini baskılayarak cildin sıkılığını ve elastikiyetini azaltır. Bu durum, kırışıklıkların ve sarkmaların erken yaşta oluşmasına neden olabilir. Stresin cildi yaşlandırdığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Ayrıca kortizolün neden olduğu enflamasyon da kolajen kaybının nedenlerindendir. 

3. Cilt Bariyerinin Zayıflaması ve Kuruluk

Yüksek kortizol seviyesi, cildin nem dengesini bozarak kuruluk ve kızarıklıklara yol açar. Aynı zamanda cildin dış etkenlere karşı olan koruyucu bariyerini zayıflatır, bu da hassasiyet ve enflamasyon riskini artırır. Bariyerin bozulması ile cilt akneye neden olan P. acne bakterileri karşısında savunmasız hale gelir ve akne oluşumunda da artış yaşanır. 

4. Yara İyileşmesinde Gecikme

Kortizol, cilt hücrelerinin yenilenme hızını yavaşlatır. Çünkü vücut kendini sürekli sahte bir dış tehdide karşı savunmaya hazır konumda tutar ve yenilenme gibi önemli konulardan bile enerjisini sakınır. Bu nedenle sivilce izleri, çizikler ve yaralar daha geç iyileşir. Cildin kendini onarma kapasitesi düşer.

5. Mat ve Solgun Cilt Görünümü

Stres altındaki cilt, yeterince oksijenlenemez ve besin akışı azalır. Bu durum yine vücudun kendini tehdit altında hissetmesi dolayısıyla tüm enerji kaynaklarını saklamak istemesinden kaynaklanır. Bu da donuk, yorgun ve sağlıksız bir cilt görünümüne yol açar. Göz altı morlukları ve cilt tonu eşitsizlikleri artabilir.

Cildinizi Stresin Etkilerinden Nasıl Koruyabilirsiniz?

Yüksek kortizol seviyesinin cilt üzerindeki etkilerini azaltmak için şu adımları izleyebilirsiniz:

• 🧘♀️ Stres yönetimi teknikleri (meditasyon, yoga, nefes egzersizleri)
• 😴 Düzenli uyku
• 🥦 Antioksidan zengini beslenme
• 💧 Cildi nemlendiren ve bariyeri onaran ürünler
• 🚫 Alkol ve aşırı kafeinden uzak durmak

 Kortizolü Azaltan Besinler ve Beslenme Önerileri

1.  Magnezyum Zengini Gıdalar

Magnezyum, sinir sistemi üzerinde yatıştırıcı etkiye sahip olup kortizolü dengelemeye yardımcı olur: Ispanak, pazı, roka gibi koyu yeşil yapraklılar, kabak çekirdeği, avokado, badem, kaju ve Bitter çikolata (min. %70 kakao)

2.  Antioksidan Kaynakları

Stres sırasında ortaya çıkan serbest radikallerle savaşır, vücudu sakinleştirir: Yaban mersini, böğürtlen, nar, C vitamini zengini meyveler (portakal, kivi, çilek), zerdeçal, zencefil ve yeşil çay (L-theanine içerdiği için rahatlatıcıdır).

3.  Omega-3 Yağ Asitleri

Omega-3, iltihap önleyici ve stres azaltıcı etkiye sahiptir. Kortizol salınımını dengeler: Somon, sardalya, uskumru, ceviz, keten tohumu, chia tohumu

4.  Kompleks Karbonhidratlar

Kompleks karbonhidratlar serotonin salgısını uyararak vücuda “iyi hissetme” sinyali verir, bu da kortizol düzeylerini azaltır: Yulaf, kinoa, tam tahıllı ekmek, tatlı patates

5. Probiyotik ve Prebiyotik Gıdalar

Bağırsak-beyin aksı yoluyla stres hormonlarını regüle ederler: Kefir, yoğurt, lahana turşusu (fermente sebzeler) ve muz, pırasa, soğan, sarımsak gibi prebiyotik besinler. 

Kortizolü Artırabilecek Gıdalardan Uzak Durun

Aynı zamanda kortizoli arttırabilen gıdalar ile aramıza mesafe koymakta da fayda var. Bunların başlıcaları: Aşırı kafein (kafein sabah saatlerinde 1-2 fincan kahve ya da yeşil çay olarak önerilse de daha yüksek oranda tüketilmesinden, özellikle aç karnına kafeinden kaçınılmalıdır.  Kafeinin yanı sıra rafine şeker (glikasyon nedeni) ve işlenmiş gıdalar, alkol, sodyum oranı yüksek hazır gıdalardan kaçınmakta fayda var. 

Kortizolün Etkilerini Azaltan Cilt Bakım Aktifleri Nelerdir?

Cilt bakımında kortizolün neden olduğu oksidasyon, enflamasyon, kolajen yıkımı ve cilt bariyerini yıpranması ile savaşacak aktif içeriklere yer vermenizi öneririz. Bunun için öncelikle Niasinamid (B 3 vitamini) ve C vitamini, ardından E vitamini yani Tokoferol, B5 vitamini olarak da geçen Panthenol, Peptitler, yeşil çay, resveratrol, kuşburnu gibi güçlü antioksidanlar, Centelle Asiatica ve son olarak Beta Glukan gibi aktif içerikler tercih edilebilir. 

Roius Naturals ürünleri arasından Calma Cleansing Water, Calma Cream, Hero Daily ve tabii Sunday Monday Serum harika tercihler olacaktır. Arzu ederseniz bu ürünlerden oluşan set linkine buradan ulaşabilirsiniz. 

Sonuç: Sağlıklı Bir Cilt İçin Kortizol Seviyenize Dikkat Edin

Cilt problemlerinin yalnızca dış etkenlerle değil, içsel hormon dengesizlikleriyle de bağlantılı olduğunu unutmamak gerekir. Yüksek kortizol seviyesi, akneden kırışıklığa kadar birçok sorunun altında yatan görünmeyen tetikleyici olabilir.

Cilt bakım ürünlerine yatırım yaparken, aynı zamanda zihinsel ve duygusal sağlığınızı da önemseyin. Gerçek cilt sağlığı, içten dışa bir dengede saklıdır. Ayrıca kortizol artışının tetiklediği fazla şeker tüketimi de ciltte glikasyon denen sürece neden olmaktadır. Glikasyon hakkında detaylı bilgi için de buraya tıklayabilirsiniz.